یک مطالعه جدید نشان می‌دهد هر چه دخترهای ۱۱ تا ۱۳ ساله زمان بیشتری در شبکه‌های اجتماعی بگذرانند، بعد از گذشت یک سال احتمال رضایتشان از زندگی کمتر خواهد بود.
این تحقیق که در بریتانیا که در مجله نیچر کامیونیکیشن انجام‌شده است الگوی مشابهی را برای پسران ۱۴ تا ۱۵ ساله و پسران و دختران ۱۹ ساله نشان می‌دهد.
دانشمندان گمان می‌کنند میزان آسیب‌پذیری نوجوانان در سن‌های مختلف این دوران به رشد مغزی، تغییرات هورمونی و تغییرات اجتماعی که در دوران بلوغ رخ می‌دهد ربط دارد.
محققان می‌گویند تحقیقات بیشتری لازم است تا این ارتباط ثابت شود.
متخصصان می‌گویند شبکه‌های اجتماعی می‌توانند عامل خیر هم باشند چون به جوانان کمک می‌کنند ارتباط‌های اجتماعی خود را حفظ کنند مخصوصاً در دوران همه‌گیری ویروس کووید از این جهت مفید بوده‌اند.
تکامل مغز
دکتر امی اوربن، هدایت‌کننده این تحقیق می‌گوید ارتباط بین سلامت روانی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی بسیار پیچیده است و تحقیقات تا اینجا نتایج متناقضی داشته‌اند.
او اضافه می‌کند: “تغییرات بدنی مانند رشد و تکامل مغز که در دوران بلوغ رخ می‌دهند و همین‌طور تغییر وضعیت اجتماعی می‌تواند ما را در دوره‌های خاصی در زندگی آسیب‌پذیرتر کند.”
“ما حالا می‌توانیم تحقیقمان را بر دوران نوجوانی که میزان آسیب‌پذیری‌اش بالا است متمرکز کنیم و سعی کنیم از این نقطه جواب‌هایی برای سؤال‌های بسیار جالب‌تری که مطرح‌اند پیدا کنیم.”
محققان جمعیت آماری بزرگی از ۷۲ هزار خانواده که به این تحقیق پیوسته بودند را بررسی کردند. محققان از خانواده‌ها خواستند میزان رضایت از زندگی‌شان و مقدار زمانی که در شبکه‌های اجتماعی برای ارتباط با دوستانشان می‌گذرانند را گزارش بدهند.
این خانواده‌ها بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۸ هفت بار به این سؤال‌ها جواب دادند.
نوجوانان بدترین نتیجه را از جهت میزان استفاده از شبکه‌های مجازی و رضایت از زندگی را داشتند.
این آمار که بر اساس گزارش شرکت‌کنندگان شکل گرفت به این نتایج رسید:
۱۶ تا ۲۱ ساله‌هایی که گفتند روزانه هیچ زمانی در شبکه‌های مجازی نمی‌گذرانند و یا خیلی زیاد در آن‌وقت می‌گذرانند (بیش از ۷ ساعت در روز) در مقایسه با گروهی که تا ۳ ساعت در این شبکه‌ها فعال بودند، نارضایتی بیشتری از زندگی‌شان نشان می‌دادند.
گروهی که از گروه اول کم سن‌تر بودند الگوی متفاوتی داشتند. میزان رضایت زندگی در آن‌ها هر چه بیشتر از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کردند، کمتر می‌شد.
بعد از آن، دانشمندان گروه مورد مطالعه خود را کوچک‌تر کردند. آن‌ها ۱۷۴۰۹ نفر در رده سنی ۱۰ تا ۲۱ سال را موردبررسی قراردادند تا ببینند میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی چقدر بر رضایت آن‌ها از زندگی تأثیر دارد.
آن‌ها داده‌های آماری که هرکدام از شرکت‌کننده‌ها در عرض ۷ سال از میزان رضایت از زندگی و مقدار استفاده از شبکه‌های اجتماعی گزارش داده بودند را بررسی کردند.
تحقیقات نشان داد بین دختران ۱۱ تا ۱۳ ساله، آن‌هایی که در طول ۱۲ ماه بیشتر از قبل از شبکه‌های اجتماعی استفاده کرده بودند، نسبت به سال قبل، رضایت کمتری از زندگی‌شان داشتند.
محققان می‌گویند مطالعه آن‌ها نمی‌تواند نشان بدهد کدام اشخاص بیشتر از بقیه در معرض خطر قرار دارند. همچنین اشاره می‌کنند عوامل دیگری مانند اینکه دقیقاً چه محتوایی در شبکه‌های مجازی را استفاده کرده‌اند و یا با چه کسانی در ارتباط بوده‌اند هم می‌تواند بر سلامتی نوجوانان تأثیر بگذارد.
آن‌ها می‌پذیرند که شبکه‌های مجازی برای گروهی می‌تواند تأثیر مثبت داشته باشد، کمک کند با دوستانشان در ارتباط باشند و حمایت‌های مناسب پیدا کنند.
پروفسور برنادکا دوبیکا، متخصص سلامت روانی کودکان در دانشگاه منچستر می‌گوید: “این تحقیق بسیار جالبی است و همان پیچیدگی‌هایی که در بررسی نوجوانان آسیب‌پذیر با آن برخورد می‌کنیم، در اینجا هم می‌بینم و مهم‌تر از همه اینکه از تز قدیمی که می‌خواست ثابت کند شبکه اجتماعی به‌طور مطلق مضر است یا نه، فاصله می‌گیرد.”
“این تحقیق تنها تا سال ۲۰۱۸ ادامه پیدا می‌کند. از آن زمان به بعد شبکه‌های اجتماعی خیلی بیشتر از قبل زندگی جوانان را اشغال کرده‌اند خصوصاً در دوران همه‌گیری ویروس کرونا و در مشکلات احساسی دختران نوجوان به‌شدت تأثیر داشته‌اند.”
“مهم این است که سعی کنیم بر پایه‌های این تحقیق درک بهتری از جنبه‌های مضر و همین‌طور جنبه‌های مثبت شبکه‌های اجتماعی که نقش حامی را برای جوانان دارد، پیدا کنیم.”